Urząd Gminy w Białych Błotach

Opłaty adiacenckie - mity i fakty19.12.2003

Opłaty adiacenckie - mity i fakty

Rada Gminy Białe Błota uchwaliła we bieżącym roku po raz pierwszy opłaty adiacenckie wynikające z rozporządzeń ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wcześniej kontrole Regionalnej Izby Obrachunkowej zwracały uwagę, że brak tych opłat zaniża dochody gminy i utrudnia tym samym finansowanie budowy infrastruktury. Uchwała  stała się dla niektórych ludzi pretekstem do nieuzasadnionych oskarżeń o nadmierny fiskalizm  władz gminy.  Poniższe informacje i rozważania powinny ostatecznie wykazać bezzasadność tych oskarżeń.
Jeżeli urządzenia infrastruktury technicznej terenu zostały wybudowane z udziałem środków Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym na cele rolne i leśne (Art.142) wójt, burmistrz albo prezydent miasta może, w drodze decyzji, ustalić opłatę adiacencką (Art.145).
Opłata adiacencka stanowi udział w kosztach budowy drogi oraz wybudowania pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych (Art. 143). 
Właściciele nieruchomości lub ich użytkownicy wieczyści uczestniczą w kosztach budowy urządzeń infrastruktury technicznej przez wnoszenie na rzecz gminy opłat adiacenckich (Art.144).

Ustalenie i wysokość opłaty adiacenckiej zależą od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej.  Wysokość opłaty adiacenckiej wynosi nie więcej niż 50% różnicy między wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką nieruchomość ma po ich wybudowaniu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały (Art.146).     Rada Gminy Białe Błota ustaliła stawkę opłaty adiacenckiej na 30%.

Opłata adiacencka może być, na wniosek właściciela nieruchomości, rozłożona na raty roczne płatne w okresie do 10 lat. Należność gminy z tego tytułu podlega zabezpieczeniu, w tym przez ustanowienie hipoteki (Art.147).

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, kiedy wystąpią podstawy do naliczenia opłaty adiacenckiej (Art.148a). Wycenę nieruchomości wykona rzeczoznawca majątkowy.
Na poczet opłaty adiacenckiej zalicza się wartość świadczeń wniesionych przez właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, w gotówce lub w naturze, na rzecz budowy poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej (Art.148).
Powyższe ustalenia zawarte są w ustawie z  dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

U podstaw ustalenia opłat adiacenckich leżało, po pierwsze - obciążenie częścią kosztów właścicieli gruntów, którzy skorzystają z budowy finansowanej przez całą społeczność gminną, a po drugie - zmobilizowanie ich do udziału w budowie i korzystaniu ze zbudowanej infrastruktury.  Warto tu zwrócić uwagę na ostatnie zdanie z opisanych wyżej przepisów.
Nie należy jednak zbytnio obawiać się, że nałożone obciążenia będą zbyt dotkliwe. Dotyczą one głównie działek nieuzbrojonych, a więc tych, które właściciele wyznaczają w celu sprzedaży. Mieszkańcy naszej gminy maja w znakomitej większości dostęp do energii elektrycznej i wodociągów, a spora grupa do kanalizacji.  Za zbudowanie gazociągu żadne opłaty nie grożą, gdyż inwestycję prowadzić będą spółki prawa handlowego. 

Dla zobrazowania skutków opłaty adiacenckiej przeprowadzimy symulację jej skutków.  Przykładowy właściciel posiada działkę o powierzchni 1000 m2 położoną w Łochowie. Cena rynkowa gruntu wynosi 20 zł/m2 , co daje wartość działki 20 000 złotych. Gmina zbudowała drogę asfaltową. Na skutek tego cena gruntu wzrosła do 24 zł/m2 , a wartość działki do 24 000 złotych.  Naliczona opłata adiacencka wyniesie 4 000 zł  x  30%, czyli 1200 złotych. Właściciel działki zapłaci (jeżeli wystąpi z wnioskiem o rozłożenie na maksymalne raty) przez 10 lat po  120 złotych rocznie.

Przykład drugi. Obok tej samej działki gmina wybudowała kanalizację. Cena gruntu wzrosła do 25 zł/m2 , a wartość działki do 25 000 złotych. Opłata adiacencka wyniesie 5 000  x  30%, czyli 1 500 złotych.  Obecnie opłata przyłączeniowa, czyli udział w budowie kanalizacji wynosi 1 600 złotych od przyłącza. Czyli wartość świadczenia w gotówce wyniesie więcej niż naliczona opłata adiacencka i właściciel nie musi wnosić tej opłaty.
Jak się okazuje - „nie taki diabeł straszny...”

Z-ca Wójta